Και τώρα που καταλαγιάζει ο «ενθουσιασμός» από την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με την τρόικα και η παροχολογία τείνει να αφομοιωθεί προτού καν μοιραστεί το κοινωνικό μέρισμα είναι η ώρα να επανέλθουμε στη σκληρή πραγματικότητα.
Σε γενικές γραμμές φαίνεται να υπάρχουν θετικά σημάδια, καθώς έπειτα από τέσσερα χρόνια μιλάμε για παροχές (όποιες κι αν είναι αυτές και με όποιον τρόπο κι αν μοιραστούν) και όχι για νέα μέτρα. Είναι όμως έτσι ή πέφτουμε όλοι θύματα ενός παρορμητισμού πιστεύοντας πως τα βάσανά μας τελείωσαν;
Δυστυχώς, με ψυχρή λογική, βάζοντας κάτω τις υποχρεώσεις μας τίποτα στην ουσία δεν άλλαξε. Απλώς θα περάσουμε ένα δίμηνο μέχρι τις ευρωεκλογές με μια άλλη ατζέντα συζητήσεων και από τον Ιούνιο θα προσγειωθούμε ξανά στη βάσανο της πραγματικότητας.
Τουτέστιν, ναι μεν θα πάρουμε έστω και με δόσεις τα 10 δισ. ευρώ πλην όμως τα ανοιxτά μέτωπα τόσο της χώρας όσο και των πολιτών είναι πολλά και πάντα υπό την αυστηρή εποπτεία της τρόικας. Μπορεί το θέμα Grexit να έχει κλείσει οριστικά, αλλά οι ανοιxτοί λογαριασμοί μας με τους δανειστές θα παραμείνουν έτσι για πολλά χρόνια.
Επιπλέον, οι απαιτήσεις της τρόικας, που τώρα κουκουλώθηκαν όπως-όπως ένεκα των επερχόμενων εκλογών, παραμένουν αυτούσιες και θα επανέλθουν σύντομα. Απαιτήσεις όπως οι ομαδικές απολύσεις, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, τα φορολογικά έσοδα, οι ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων, το χρηματοδοτικό κενό για τα επόμενα δύο χρόνια, οι απολύσεις στο Δημόσιο κ.λπ.
Σαφώς και το μέγα θέμα που μπορεί να δώσει μια άλλη προοπτική στην επανεκκίνηση της οικονομίας είναι το κούρεμα του χρέους με κάποιον τρόπο (επιμήκυνση, μείωση επιτοκίου) έτσι ώστε αυτό να γίνει βιώσιμο. Επ’ αυτού όμως, άλλοι κρατούν και το μαχαίρι και το πεπόνι και δεν είναι στο χέρι μας να πιέσουμε τις εξελίξεις.
Οι πολίτες, όμως, θα αργήσουν πολύ να δουν επί της ουσίας κάποια αλλαγή στη ζωή τους. Μετά τη δίμηνη ανάπαυλα των εκλογών τούς περιμένει όλη η μακρά λίστα των φορολογικών υποχρεώσεων: ΕΝΦΙΑ, φόροι εισοδήματος, δόσεις διαφόρων ρυθμίσεων, δάνεια κ.λπ. Οι άνεργοι δεν αναμένεται να δουν να ανοίγουν δουλειές σύντομα, οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να λένε δόξα τω Θεώ απλώς γιατί δεν είναι άνεργοι και όχι γιατί αυτά που εισπράττουν τους επιτρέπουν να έχουν μια αξιοπρεπή ζωή, οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να βλέπουν χαμηλούς τζίρους και ανύπαρκτη τραπεζική ρευστότητα, οι εισπρακτικές εταιρείες θα συνεχίσουν να πιέζουν και να απειλούν με πλειστηριασμούς, οι κοινωνικές παροχές θα συνεχίσουν στα ίδια χάλια.
Με άλλα λόγια, από το τούνελ στο οποίο έχουμε μπει πληρώνοντας ένα βαρύτατο τίμημα για τη μη χρεοκοπία όλοι μας (ή τέλος πάντων οι περισσότεροι) θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να βγούμε, η δε πρόβλεψη του Αντώνη Σαμαρά πως το 2020 θα επανέλθουμε στο βιοτικό επίπεδο του 2009 είναι το λιγότερο υπεραισιόδοξη.
Και τούτο γιατί ο στενός κορσές των δανειστών δεν πρόκειται να βγει ούτε σε δεκαετίες γιατί δεν μας εμπιστεύονται. Να θυμίσω απλά τη ρήση του Πορτογάλου προέδρου την περασμένη εβδομάδα, ο οποίος είπε στους συμπολίτες του πως οι δανειστές τους δεν πρόκειται να τους αφήσουν χωρίς εποπτεία ούτε σε 30 χρόνια έως ότου εισπραχθεί το 75% των δανείων που τους έχουν δώσει. Κάτι ανάλογο, ίσως και χειρότερο, για τον λόγο ότι σε μας έδωσαν περισσότερα, να περιμένουμε κι εμείς.
Επομένως, ναι μεν οι τελευταίες εξελίξεις εμπεριέχουν κάποια θετικά στοιχεία και ενδείξεις ότι ξεκολλήσαμε από τον πάτο, αλλά οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι ακόμα πολλοί, οι δε απαιτούμενες θυσίες απ’ όλους μας δυστυχώς μακροχρόνιες.
Σε γενικές γραμμές φαίνεται να υπάρχουν θετικά σημάδια, καθώς έπειτα από τέσσερα χρόνια μιλάμε για παροχές (όποιες κι αν είναι αυτές και με όποιον τρόπο κι αν μοιραστούν) και όχι για νέα μέτρα. Είναι όμως έτσι ή πέφτουμε όλοι θύματα ενός παρορμητισμού πιστεύοντας πως τα βάσανά μας τελείωσαν;
Δυστυχώς, με ψυχρή λογική, βάζοντας κάτω τις υποχρεώσεις μας τίποτα στην ουσία δεν άλλαξε. Απλώς θα περάσουμε ένα δίμηνο μέχρι τις ευρωεκλογές με μια άλλη ατζέντα συζητήσεων και από τον Ιούνιο θα προσγειωθούμε ξανά στη βάσανο της πραγματικότητας.
Τουτέστιν, ναι μεν θα πάρουμε έστω και με δόσεις τα 10 δισ. ευρώ πλην όμως τα ανοιxτά μέτωπα τόσο της χώρας όσο και των πολιτών είναι πολλά και πάντα υπό την αυστηρή εποπτεία της τρόικας. Μπορεί το θέμα Grexit να έχει κλείσει οριστικά, αλλά οι ανοιxτοί λογαριασμοί μας με τους δανειστές θα παραμείνουν έτσι για πολλά χρόνια.
Επιπλέον, οι απαιτήσεις της τρόικας, που τώρα κουκουλώθηκαν όπως-όπως ένεκα των επερχόμενων εκλογών, παραμένουν αυτούσιες και θα επανέλθουν σύντομα. Απαιτήσεις όπως οι ομαδικές απολύσεις, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, τα φορολογικά έσοδα, οι ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων, το χρηματοδοτικό κενό για τα επόμενα δύο χρόνια, οι απολύσεις στο Δημόσιο κ.λπ.
Σαφώς και το μέγα θέμα που μπορεί να δώσει μια άλλη προοπτική στην επανεκκίνηση της οικονομίας είναι το κούρεμα του χρέους με κάποιον τρόπο (επιμήκυνση, μείωση επιτοκίου) έτσι ώστε αυτό να γίνει βιώσιμο. Επ’ αυτού όμως, άλλοι κρατούν και το μαχαίρι και το πεπόνι και δεν είναι στο χέρι μας να πιέσουμε τις εξελίξεις.
Οι πολίτες, όμως, θα αργήσουν πολύ να δουν επί της ουσίας κάποια αλλαγή στη ζωή τους. Μετά τη δίμηνη ανάπαυλα των εκλογών τούς περιμένει όλη η μακρά λίστα των φορολογικών υποχρεώσεων: ΕΝΦΙΑ, φόροι εισοδήματος, δόσεις διαφόρων ρυθμίσεων, δάνεια κ.λπ. Οι άνεργοι δεν αναμένεται να δουν να ανοίγουν δουλειές σύντομα, οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να λένε δόξα τω Θεώ απλώς γιατί δεν είναι άνεργοι και όχι γιατί αυτά που εισπράττουν τους επιτρέπουν να έχουν μια αξιοπρεπή ζωή, οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να βλέπουν χαμηλούς τζίρους και ανύπαρκτη τραπεζική ρευστότητα, οι εισπρακτικές εταιρείες θα συνεχίσουν να πιέζουν και να απειλούν με πλειστηριασμούς, οι κοινωνικές παροχές θα συνεχίσουν στα ίδια χάλια.
Με άλλα λόγια, από το τούνελ στο οποίο έχουμε μπει πληρώνοντας ένα βαρύτατο τίμημα για τη μη χρεοκοπία όλοι μας (ή τέλος πάντων οι περισσότεροι) θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να βγούμε, η δε πρόβλεψη του Αντώνη Σαμαρά πως το 2020 θα επανέλθουμε στο βιοτικό επίπεδο του 2009 είναι το λιγότερο υπεραισιόδοξη.
Και τούτο γιατί ο στενός κορσές των δανειστών δεν πρόκειται να βγει ούτε σε δεκαετίες γιατί δεν μας εμπιστεύονται. Να θυμίσω απλά τη ρήση του Πορτογάλου προέδρου την περασμένη εβδομάδα, ο οποίος είπε στους συμπολίτες του πως οι δανειστές τους δεν πρόκειται να τους αφήσουν χωρίς εποπτεία ούτε σε 30 χρόνια έως ότου εισπραχθεί το 75% των δανείων που τους έχουν δώσει. Κάτι ανάλογο, ίσως και χειρότερο, για τον λόγο ότι σε μας έδωσαν περισσότερα, να περιμένουμε κι εμείς.
Επομένως, ναι μεν οι τελευταίες εξελίξεις εμπεριέχουν κάποια θετικά στοιχεία και ενδείξεις ότι ξεκολλήσαμε από τον πάτο, αλλά οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι ακόμα πολλοί, οι δε απαιτούμενες θυσίες απ’ όλους μας δυστυχώς μακροχρόνιες.